W angielskiej wsi Full Sutton w hrabstwie East Yorkshire odbywała się budowa nowego więzienia. Podczas prac kanalizacyjnych natrafiono na ludzki szkielet. Pracownicy budowy zawiadomili o odkryciu lokalnych archeologów, którzy od razu przyjechali na miejsce. Stanowisko zostało zabezpieczone, a kości poddano badaniom.

Neolityczne szczątki w więziennych kanałach

Szczątki znajdowały się na niewielkim, okrągłym pomniku. Zmarły został umieszczony w jamie grobowej w pozycji embrionalnej. Datowanie wykazało, że człowiek ten żył ok. 4500 lat temu. Zespół badaczy stwierdził, że to nie pierwszy taki pochówek na okrągłym kurhanie. W Wielkiej Brytanii kilkukrotnie odnajdywano podobne groby.

– Teren ten był uprawiany przez rolników, a w wyniku orki ziemia została naruszona. Jednak biorąc pod uwagę warunki gruntowe, szczątki te były zaskakująco dobrze zachowane – powiedział rzecznik Yorkshire Water, firmy, która odpowiada za budowę nowego więzienia.

Kości były bardzo dobrze zachowane

Zespół dodał, że warunki tutejszej gleby nie były na tyle korzystne, aby szczątki ludzkie mogły przetrwać tak długi czas. Jednak grób zasypano „mieszaniną spalonego kamienia i węgla drzewnego” z sąsiedniego kopca, co mogło pomóc szczątkom przetrwać.

– Pochówek nie zawierał żadnych artefaktów. Jednak same kości stanowią ważne źródło naukowe. Specjalistyczne analizy często dostarczają dowodów, które mogą rzucić światło na życie danej osoby – przekazali naukowcy w oświadczeniu.

Nie jest jasne, czym dokładnie był ów kopiec, który znajdował się nieopodal grobu. Badacze sugerują, że mógł to być rodzaj pieca lub paleniska. – Jedna z teorii zakłada, że w tych piecach podgrzewano kamienie i umieszczano je w dołach w celu podgrzania wody – twierdzą archeolodzy. – Odzyskany materiał paleośrodowiskowy może pomóc odpowiedzieć na niektóre z wielu pozostałych pytań dotyczących życia cztery i pół tysiąca lat temu – dodali.

Czym był kopiec, który znajdował się obok grobowca?

Istnieje również alternatywna teoria, która zakłada, że na tych „spalonych kopcach” mogły znajdować się konstrukcje. Przypominały one bardzo pierwotne sauny. Co więcej, to prehistoryczne palenisko zawierało dół, który przypominał studnię. Naukowcy mają nadzieję, że próbki gleby pobrane z jej wnętrza dostarczą więcej informacji dotyczących tej enigmatycznej struktury.

Najwcześniejsze „spalone kopce” (ang. burnt mound) pochodzą z późnego neolitu. Datuje się je na lata od 1900–1500 p.n.e. oraz od 1200–800 p.n.e. Występowały rzadko również w epoce żelaza. Uważa się, że kopce te powstały w wyniku okresowego oczyszczania koryta. Podczas niego wsypywano fragmenty kamieni i węgiel drzewny, które zostały zużyte do podgrzewania wody. Kopce miały często kształt półksiężyca. 

Wykopaliska doprowadziły również do odkrycia rzymskiej drogi

– Te wykopaliska to był fascynujący projekt, w którym warto było wziąć udział. Budowa kanalizacji więziennej doprowadziła nas do wyjątkowych odkryć – powiedział Adam Ellis, kierownik projektu w Yorkshire Water. W ramach projektu w Full Sutton odkryto również fragmenty fundamentów nieznanej wcześniej rzymskiej drogi. Badacze przekazali, że je położenie sugeruje, iż prowadziła na północ, w stronę pozostałości rzymskiego miasta Derventio w Reckondales.

Badania archeologiczne przeprowadziła firma Ecus Archaeology. Sama budowa kanalizacji więziennej ma być warta 5 milionów funtów. Kanały mają długość 5,2 km. – Nasz projekt jest już w trakcie realizacji, a tworzona obecnie kanalizacja będzie obsługiwała nowe więzienie – dodał Ellis. Na czas wykopalisk prace budowlane oczywiście zostały zatrzymane.

Ecus Archaeology pracująca na terenie Yorkshire Water stwierdziła, że te trzy stanowiska dają wgląd w prehistoryczną i wczesnohistoryczną przeszłość tego obszaru.

Źródło: Yorkshire Water.